Bu yazımızda marka hukukundaki bazı temel kavramların İngilizce hukuk terminolojisindeki karşılıklarını inceleyeceğiz.
Marka hukukuna ilişkin yasal düzenlemeler ülkemizde 2016 yılına kadar kanun hükmünde kararnameler ile sağlanırken 2016 yılında yürürlüğe giren Sınai Mülkiyet Kanunu ile hem marka hukukuna ilişkin yasal düzenlemelerdeki eksiklikler giderilmiş hem de mevzuat birliği sağlanmıştır.
Öncelikle markanın temel unsurlarından olan ve bir ibarenin tescilli olduğu mal ve hizmetler için diğer markalardan ayırt edilmesini sağlayan “ayırt edicilik” kavramını ele alacağız. Ayırt edicilik kavramının doğru İngilizce hukuk terminolojisindeki karşılığı “distinctiveness”dır. Markaların benzerlik karşılaştırmasında kullanılan “ayırt edilemeyecek kadar benzer” ifadesinin ise İngilizce Hukuk terminolojisindeki doğru karşılığı “indistinguishably similar”dır.
Yine markalar arasındaki benzerlik değerlendirmeleri yapılırken kullanılan terimler üzerinden ilerleyecek olursak, markalar arasındaki “karıştırılma ihtimali” için İngilizce hukuk terminolojisindeki doğru karşılık “likelihood of confusion” iken “karıştırılma ihtimali yaratacak kadar benzer” ifadesinin karşılığı “confusingly similar”dır.
Bunun yanı sıra, markalar arası benzerlik incelemesinde bir markanın tanınmışlık düzeyi değerlendirilirken karşımıza çıkan “tanınmış marka” kavramının İngilizce hukuk terminolojisindeki doğru karşılığı “well-known trademark” olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öte yandan, Türk Patent ve Marka Kurumu (Turkish Patent and Trademark Office (TPTO)) tarafından marka başvurularına ilişkin yapılan incelemelerde söz konusu başvurular, Kurum tarafından mutlak ret ve nisbi ret nedenleri çerçevesinde incelenmektedir. “Mutlak ret nedenleri” ifadesinin doğru İngilizce hukuk terminolojisindeki karşılığı “absolute grounds for refusal”dır. “Nisbi ret nedenleri” için uygulamada “possible grounds for refusal” da kullanılsa da İngilizce hukuk terminolojisindeki doğru karşılığının “relative grounds for refusal” olduğu kanaatindeyiz.
Bununla birlikte yine marka hukukunda temel bir kavram olan ve Sınai Mülkiyet Kanunu ile birlikte terminolojiye giren kavramlardan biri Madde 9’da belirtilen “ciddi kullanım”dır. Sınai Mülkiyet Kanunu, Türkiye’de kullanımına kesintisiz olarak beş yıl boyunca ara verilen veya ciddi biçimde kullanılmayan markaların iptal edileceği hükmünü düzenlenmiştir. Buradaki “ciddi biçimde kullanım” ifadesinin uygulamada birçok yanlış kullanımı bulunmakta olup İngilizce hukuk terminolojisindeki doğru karşılığı “genuine use” olmalıdır.
Son olarak Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 19. Maddesinde olası bir itiraz halinde başvuru sahibinin itiraz sahibine, itiraza konu markanın Türkiye’de en az beş yıldır tescilli olması şartıyla söz konusu markaya ilişkin kullanımını ispatlaması amacıyla kullanmama def’i ileri sürebileceğini öngörmüştür. Bu defi aynı zamanda hükümsüzlük davalarında da ileri sürülebilmektedir. Marka hakkı sahibine karşı ileri sürülen bu “kullanmama def’i”nin İngilizce hukuk terminolojisindeki karşılığı “Non-use Defense” veya “Defense of Non-use” olmalıdır.
Bu yazımızda sizlerle marka hukukundaki bazı temel kavramların İngilizce hukuk terminolojisindeki doğru karşılıklarını paylaşmaya çalıştık.
